Postanowienie SN z dnia 13 kwietnia 2017 r., sygn. I CSK 261/16

Decyzja wprowadzająca trwałe ograniczenie prawa własności nieruchomości obowiązujące każdego (także kolejnego) jej właściciela, jest dla przedsiębiorcy przesyłowego tytułem prawnym do stałego korzystania z wymienionej w decyzji nieruchomości, stąd legitymujący się nią przedsiębiorca nie posiada cudzego gruntu w sposób skierowany przeciwko jego właścicielowi i mogący doprowadzić do nabycia służebności gruntowej w drodze zasiedzenia.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Agnieszka Piotrowska (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Paweł Grzegorczyk

SSN Zbigniew Kwaśniewski

w sprawie z wniosku Spółdzielni Mieszkaniowej O. w B. przy uczestnictwie P. S.A. w L. o ustanowienie służebności przesyłu, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 13 kwietnia 2017 r., skargi kasacyjnej uczestnika postępowania od postanowienia Sądu Okręgowego w W. z dnia 11 grudnia 2015 r., sygn. akt V Ca (...),

uchyla zaskarżone postanowienie w punkcie I ppkt 1, 2, 4 i 5 oraz w punkcie II i przekazuje sprawę w tym zakresie Sądowi Okręgowemu w W. do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Spółdzielnia Mieszkaniowa "O." w B. wniosła o ustanowienie służebności przesyłu obciążającej nieruchomość stanowiącą działkę ewidencyjną nr (...) położoną w B., przy ulicy P., K., K. i W. na rzecz przedsiębiorcy P. S.A. z siedzibą w L., polegającej na znoszeniu istnienia na nieruchomości obciążonej, w przestrzeni nad i pod powierzchnią tej nieruchomości bliżej opisanych urządzeń przesyłowych oraz prawa korzystania przez uczestnika z tej nieruchomości w sposób bliżej opisany we wniosku za wynagrodzeniem w kwocie 46 092 zł. Wnioskodawca domagał się także ustalenia opłaty za istnienie służebności przesyłu na przyszłość w kwocie po 1 475 zł rocznie.

Postanowieniem z dnia 12 listopada 2014 r. Sąd Rejonowy w P. oddalił wniosek. Ustalił, że zabudowana działka gruntu nr (...) położona w B., przy ulicy P., K., K. i W., dla której Sąd Rejonowy w P. prowadzi księgę wieczystą o nr (...)/7 stanowi przedmiot współwłasności wnioskodawcy. Z protokołu odbioru z dnia 17 marca 1962 r. wynika, że na działce tej zostały w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku wybudowane urządzenia przesyłowe w postaci stacji trafo 315 kva przy ul. W. W dniu 27 listopada 1962 r. Wydział Spraw Wewnętrznych Prezydium Powiatowej Rady Narodowej wydał zezwolenie na wejście na grunty stanowiące własność prywatną na cele budowy linii energetycznej 15 kv oraz stacji transformatorowej 15/04 kv w przy ul. P.. W dniu 5 października 1964 r. wymieniony organ wydał zezwolenie na wejście na grunty stanowiące własność prywatną w celu budowy linii energetycznej 15 kv przy ul. S. Na podstawie decyzji wydanej przez Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w P. w dniu 16 lutego 1968 r. o lokalizacji szczegółowej, na osiedlu mieszkaniowym, położonym na nieruchomości objętej wnioskiem, zostały wybudowane urządzenia energetyczne w postaci linii napowietrznej wraz z dwiema stacjami transformatorowymi oraz słupami. Zgodnie z protokołem odbioru technicznego obiektu energetycznego z dnia 20 lutego 1969 r. stacja (...) i linia 15 kv zostały odebrane bez usterek. Na podstawie dowodów z dokumentów Sąd pierwszej instancji odtworzył przebieg przekształceń organizacyjnych i własnościowych przedsiębiorstwa państwowego - pierwotnego posiadacza urządzeń przesyłowych objętych wnioskiem, ich zakres i charakter. Wobec wykazania następstwa prawnego uczestnika postępowania po podmiotach, które wybudowały i następnie użytkowały wskazane urządzenia przesyłowe oraz wobec ustalonego czasu korzystania z objętej wnioskiem nieruchomości w zakresie niezbędnym do eksploatacji tych urządzeń co najmniej od dnia 17 lutego 1968 r., Sąd Rejonowy uznał, że z dniem 17 lutego 1988 r., a więc po upływie 20 lat, doszło do zasiedzenia na rzecz uczestnika, który uzyskał posiadanie nieruchomości w zakresie urządzeń w dobrej wierze, nieodpłatnej służebności gruntowej odpowiadającej treścią służebności przesyłu, obciążającej nieruchomość wnioskodawcy, o treści opisanej w uzasadnieniu orzeczenia. Z tych przyczyn oddalił wniosek o ustanowienie na nieruchomości służebności przesyłu.