Wyrok SN z dnia 10 maja 2021 r., sygn. I CSKP 132/21

Powiązanie przez strony deklaracji wekslowej upoważnienia do uzupełnienia weksla in blanco z istnieniem i treścią zobowiązania podlegającego zabezpieczeniu powoduje, iż co do zasady, pierwszy wierzyciel wekslowy nie może na podstawie przepisów prawa wekslowego uzyskać wobec wystawcy weksla własnego i poręczyciela wekslowego więcej praw niż przysługuje mu w ramach stosunku podstawowego.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Anna Owczarek (przewodniczący)

SSN Władysław Pawlak (sprawozdawca)

‎SSN Roman Trzaskowski

w sprawie z powództwa Banku (…) S.A. w W. przeciwko J. P., S. R. i E. S. o zapłatę, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 10 maja 2021 r., ‎skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) z dnia 14 stycznia 2019 r., sygn. akt V ACa (…),

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Powodowy Bank (…) S.A. w W. w pozwie skierowanym przeciwko pozwanym T. R. spółce jawnej z siedzibą w U., P. R., S. R., T. P., J. P., I. S. i E. S. domagał się solidarnej zapłaty kwoty 129 594,54 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 31 października 2009 r.

W stosunku do pozwanej spółki zapadł prawomocny wyrok zaoczny uwzględniający powództwo.

Wyrokiem z dnia 4 lipca 2017 r. Sąd Okręgowy w W. oddalił powództwo w stosunku do pozostałych pozwanych. W uzasadnieniu ustalił m.in., że w dniu 28 lipca 2005 r. powód zawarł z pozwaną spółką jawną reprezentowaną przez wspólników w osobach pozwanych T. P., I.S. i P. R. umowę kredytu odnawialnego w rachunku bieżącym w kwocie 80 000 zł, z terminem spłaty do 30 czerwca 2006 r. Postanowiono, że umowa może ulec przedłużeniu na następny jak i kolejne dwunastomiesięczne okresy po spełnieniu warunków określonych w § 2. Na zawarcie tej umowy małżonki wspólników - pozwane S. R., E. S. i J.P. wyraziły zgodę. W umowie ustalono, iż zabezpieczeniem spłaty kredytu są weksle in blanco wystawione przez pozwaną spółkę. W imieniu spółki jako wystawcy weksla in blanco złożyli podpisy T.P., I.S. i P. R., a jako poręczyciele podpisy złożyli pozwani T. P., I.S. i P. R. oraz pozwane S. R., E.S. i J.P. Według podpisanej przez pozwanych poręczycieli deklaracji wekslowej, powód miał prawo wypełnić weksle w każdym czasie, w przypadku niedotrzymania umownych terminów spłaty, na sumy odpowiadające częściom wykorzystanego a niespłaconego kredytu wraz z odsetkami, prowizją i innymi należnościami. W związku z kłopotami finansowymi pozwana spółka w piśmie z dnia 14 marca 2006 r. zobowiązała się spłacić zadłużenie w 10 ratach, począwszy od kwietnia 2006 r., ale wobec braku zapłaty powód pismem z dnia 27 czerwca 2006 r. wezwał spółkę do przedstawienia aktualnej propozycji spłat, złożenia sprawozdań finansowo - ekonomicznych i dodatkowego zabezpieczenia. W grudniu 2006 r. spółka zaproponowała tytułem zabezpieczenia cesję wierzytelności przysługującej jej w stosunku do spółki „W.” z tytułu sprzedaży nieruchomości w miejscowości U.. Po dokonaniu tej cesji, w dniu 19 marca 2007 r. została podpisana ugoda między powodem a pozwaną spółką, na mocy której spółka zobowiązała się do spłaty zadłużenia kredytowego w wysokości 332 523,03 zł oraz odsetek w 14 miesięcznych ratach do dnia 30 kwietnia 2008 r. Postanowiono, że dotychczasowe zabezpieczania pozostają w mocy. Wobec braku spłaty powód skierował do pozwanych wezwanie do zapłaty, zaś w piśmie z dnia 21 listopada 2007 r. złożył oświadczenie o wypowiedzeniu tej ugody.

W dniu 2 października 2009 r. powód wypełnił weksel na kwotę 129 594,54 zł z terminem płatności do „30 października”.