UDZIELANIE URLOPU NA ŻĄDANIE PRACOWNIKA

● konsekwencje milczenia pracodawcy w sprawie wniosku pracownika

● możliwość odmowy przez firmę udzielenia urlopu na żądanie

Pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi urlopu na żądanie w wymiarze 4 dni w roku kalendarzowym. W wyjątkowych przypadkach firma może jednak odmówić uwzględnienia takiego wniosku.

Jednym z podstawowych uprawnień pracownika jest urlop wypoczynkowy. Jest on rozumiany jako coroczna, płatna i co do zasady nieprzerwana przerwa w świadczeniu pracy (art. 152 k.p.). Temu prawu zatrudnionego odpowiada bezwzględny obowiązek pracodawcy udzielenia urlopu. Pracodawca jest zobowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym uzyskał on do niego prawo (art. 161 k.p.). Urlopu udziela się zgodnie z planem urlopów (art. 163 § 1 k.p.) albo w terminie uzgodnionym z pracownikiem (art. 163 § 2 k.p.). Przesunięcie terminu urlopu na wniosek pracownika (umotywowany ważnymi przyczynami) może nastąpić tylko za zgodą pracodawcy (art. 164 § 1 k.p.), natomiast firma z powodu szczególnych potrzeb (jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy) może przesunąć termin urlopu zaplanowanego lub uzgodnionego i w tym przypadku zgoda podwładnego nie jest wymagana (art. 164 § 2 k.p.).

Na zasadach określonych w tych przepisach pracownik nie może rozpocząć urlopu w terminie zaplanowanym lub uprzednio uzgodnionym z pracodawcą, jeżeli pracodawca się temu sprzeciwi, przesuwając termin urlopu. Zatrudniony nie może także rozpocząć urlopu w innym wskazanym przez siebie terminie, jeżeli pracodawca nie wyrazi na to zgody. Pójście na urlop w obu wypadkach może być potraktowane jako nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy.

Nie wszystkie te zasady mogą być stosowane do tzw. urlopu na żądanie. Jego udzielanie budzi wiele kontrowersji. Dzieje się tak przede wszystkim ze względu na niewystarczającą regulację kodeksową odnoszącą się do tego rodzaju dni wolnych. Ten niewątpliwy przywilej pracowników stanowi często problem dla pracodawców. Pracodawca jest zobowiązany udzielić na żądanie pracownika i we wskazanym przez niego terminie nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym (art. 167 k.p.). Trzeba przede wszystkim zaznaczyć, że urlop na żądanie nie zwiększa przysługującego pracownikowi wymiaru urlopu. W powołanym przepisie mowa jest bowiem o 4 dniach urlopu przysługującego pracownikowi w każdym roku kalendarzowym, nie zaś o dodatkowych dniach urlopu. Jest to zatem część urlopu udzielana w szczególnym trybie, ale w ramach przysługującej pracownikowi puli urlopowej (kodeksowe 20 lub 26 dni). Przy udzieleniu urlopu na żądanie nie ma znaczenia, czy pracownik nabył prawo do pierwszego czy kolejnego urlopu. Termin rozpoczęcia urlopu na żądanie określany jest wyłącznie przez pracownika. Nie musi on przy tym uzasadniać swojego żądania.