Przyznanie, zawieszenie i zmniejszenie emerytury

W ostatniej części cyklu „Oblicz swoją emeryturę” przedstawimy regulacje dotyczące zawieszania i zmniejszania emerytur, tryb postępowania o to świadczenie, zasady dotyczące ustalania tzw. świadczeń zbiegowych, nie zrealizowanych świadczeń, tryb, w jakim ZUS dochodzi zwrotu tzw. nienależnie pobranych świadczeń oraz na zakończenie przedstawimy postępowanie odwoławcze.

Na zawieszenie prawa do emerytury lub zmniejszenie wysokości tego świadczenia wpływa przychód osiągany z tytułu wykonywania działalności podlegającej obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, a więc: zatrudnienia, służby, innej pracy zarobkowej lub pozarolniczej działalności.

Zgodnie z art. 104 ust. 4 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.), zasady dotyczące zawieszenia prawa do emerytury lub renty stosuje się również do osób wyłączonych z ubezpieczenia społecznego w związku z posiadaniem ustalonego prawa do emerytury (lub renty) oraz osób wykonujących działalność nie podlegającą obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z uwagi na podleganie temu obowiązkowi z innego tytułu. Tak więc emerytura podlega zawieszeniu lub zmniejszeniu także wówczas, gdy emeryt osiąga przychód z działalności objętej obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, niezależnie od tego, czy opłaca składki na te ubezpieczenia, czy ich nie opłaca z uwagi na to, że ma ustalone prawo do świadczenia. Jeśli emeryt pracuje np. na podstawie umowy o pracę (opłaca składkę) i prowadzi działalność (nie opłaca składek, ponieważ ma ustalone prawo do emerytury i jest ubezpieczony z tytułu zatrudnienia) - ma obowiązek rozliczyć się z ZUS z łącznej kwoty przychodu uzyskanej z obydwóch tytułów.