Postanowienie SN z dnia 15 września 2023 r., sygn. III CZP 3/22

składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego

15 września 2023 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący, sprawozdawca)
‎SSN Monika Koba
‎SSN Grzegorz Misiurek
‎SSN Władysław Pawlak
‎SSN Agnieszka Piotrowska
‎SSN Roman Trzaskowski
‎SSN Karol Weitz

na posiedzeniu niejawnym 15 września 2023 r. w Warszawie
‎na skutek wniosku Rzecznika Finansowego o rozstrzygnięcie
‎zagadnienia prawnego:

"Czy osobie bliskiej poszkodowanego, który na skutek czynu niedozwolonego doznał ciężkiego i trwałego rozstroju zdrowia, może przysługiwać zadośćuczynienie pieniężne na podstawie przepisu
‎art. 448 k.c.?"

odmawia podjęcia uchwały.

[PG]

UZASADNIENIE

W uzasadnieniu wniosku wskazał, że zaobserwował w ramach swojej działalności poważną rozbieżność stanowisk poszczególnych Izb Sądu Najwyższego w odniesieniu do niezwykle istotnego społecznie problemu związanego z wykładnią art. 448 k.c. w zw. z art. 23 k.c. i art. 24 § 1 k.c. Wiąże się on z rozstrzygnięciem zagadnienia odnoszącego się do tego, czy w razie ciężkiego i trwałego rozstroju zdrowia osobom najbliższym poszkodowanego może przysługiwać na podstawie art. 448 k.c. roszczenie o zadośćuczynienie pieniężne ‎z tytułu naruszenia ich własnego dobra osobistego. Zdiagnozowana rozbieżność odnosi się głównie do spraw, w których podstawa faktyczna roszczeń wiąże się ‎z wyrządzeniem szkody przez sprawców deliktów objętych systemem ubezpieczeń obowiązkowych oraz dobrowolnych (wypadki drogowe, w rolnictwie, przy pracy czy na skutek błędów medycznych). W celu wykazania istnienia przesłanki rozbieżności w wykładni prawa ujawnionej w orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazał z jednej strony na trzy uchwały Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z 27 marca 2018 r. ‎(III CZP 36/17, III CZP 69/17 i III CZP 60/17), w których zaprezentowano wykładnię norm prawnych zakładającą pod pewnymi warunkami dopuszczalność dochodzenia zadośćuczynienia pieniężnego przez bliskich osób poszkodowanych w wyniku czynu niedozwolonego na podstawie art. 448 k.c., oraz z drugiej strony, uchwałę Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego ‎z 22 października 2019 r., I NSNZP 2/19, która prezentuje zupełnie odmienny punkt widzenia.