Na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 1113 z późn. zm.) oraz art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.) Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu:

stwierdza nieważność

uchwały Nr LI/437/2014 Rady Miejskiej w Krotoszynie z dnia 26 czerwca 2014 r. w sprawie trybu udzielenia i rozliczania dotacji dla niepublicznych przedszkoli i niepublicznych szkół o uprawnieniach szkół publicznych prowadzonych na terenie miasta i gminy Krotoszyn oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości ich wykorzystania jako podjętej z istotnym naruszeniem przepisów art. 90 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004r., Nr 256, poz. 2572 ze zm.)

Uzasadnienie

Uchwałą Nr LI/437/2014 doręczoną tut. Izbie w dniu 3 lipca 2014 r., Rada Miejska w Krotoszynie powołując się na przepisy art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty - określiła tryb udzielenia i rozliczania dotacji dla niepublicznych przedszkoli i niepublicznych szkół prowadzonych na terenie miasta i gminy Krotoszyn.

Regionalna Izba Obrachunkowa na podstawie przepisów art. 61 § 1 i 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego w związku z art. 91 ust. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, zawiadomiła Przedstawiciela Miasta i Gminy o wszczętym postępowaniu nadzorczym w odniesieniu do przedmiotowej uchwały. Termin rozpatrzenia sprawy został wyznaczony na dzień 23 lipca 2014 roku.

Rozpoznając sprawę na posiedzeniu w dniu 23 lipca 2014 roku Kolegium Izby po zapoznaniu się z treścią uchwały ustaliło i zważyło, co następuje.

Postanowieniem § 2 Rada określiła, że "osoba prowadząca przedszkole (szkołę), składa wniosek o udzielenie dotacji podając planowaną liczbę dzieci (uczniów) nie później niż do 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji. Wzór wniosku stanowi załącznik nr 1 do niniejszej uchwały"

W § 3 ust. 1 uchwały Rady, zamieszczono postanowienia o treści: "Wysokość dotacji w budżecie Miasta i Gminy Krotoszyn ustala się oddzielnie dla każdego przedszkola (szkoły), na dany rok kalendarzowy w oparciu o planowaną liczbę dzieci (uczniów), zgłoszonych w terminie określonym w § 2. Wysokość dotacji należnej przedszkolu (szkole), na dany miesiąc ustala się w wysokości stanowiącej iloczyn rzeczywistej liczby dzieci (uczniów) i stawki miesięcznej na jedno dziecko (ucznia)"- ust. 2. W dalszych postanowieniach uchwały, Rada uregulowała zasady rozliczania dotacji, w tym termin rozliczenia dotacji za rok budżetowy.

Kompetencję do podjęcia uchwały stanowią przepisy art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty, zgodnie z którymi, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w ust. 1a i 2a-3b oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystania, uwzględniając w szczególności podstawy obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania oraz termin i sposób rozliczenia dotacji. Rada Miejska przedmiotową uchwałą uregulowała tryb udzielania dotacji dla szkół niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych (ust. 2a) oraz niepublicznych przedszkoli (ust. 2b).

Analiza zapisów przedmiotowej uchwały, w tym postanowień § 3 wskazuje, iż przedmiotową uchwałą, Rada nie określiła wysokości stawek dotacji dla niepublicznych szkół o uprawnieniach szkół publicznych (art. 90 ust. 2a ustawy o systemie oświaty) oraz niepublicznych przedszkoli (art. 90 ust. 2b ustawy o systemie oświaty. Zamieszczenie w § 3 ust1 i 2 regulacji, że "wysokość dotacji w budżecie ustala się oddzielenie dla każdego przedszkola i szkoły" oraz regulacji, że "wysokość dotacji należnej na dany miesiąc ustala się w wysokości stanowiącej iloczyn rzeczywistej liczby dzieci (uczniów) i stawki miesięcznej na jedno dziecko (ucznia)" nie stanowi ustalenia stawki dotacji na jednego ucznia (wychowanka) w rozumieniu przepisów art. 90 ust. 4 w związku z ust. 2a i 2b ustawy o systemie oświaty. Pominięcie w przedmiotowej uchwale - akcie prawa miejscowego - regulacji dotyczącej określenia wysokości stawek dotacji dla szkół niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych i przedszkoli, o których mowa w 90 ust. 2a i ust. 2b ustawy o systemie oświaty nie wyczerpuje delegacji ustawowej cytowanego wyżej 90 ust. 4, a tym samym powoduje jego istotne naruszenie. Rada Miejska nie określając wysokości stawek dotacji w przeliczeniu na jednego ucznia (wychowanka) zaniechała ustalenia podstawy naliczenia dotacji, o której mowa w art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty.

Przepis art. 90 ust. 2a ustawy o systemie oświaty określa minimalny pułap dotacji stanowiąc, iż dotacje dla szkół niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych, w których realizowany jest obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, przysługują na każdego ucznia "w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na jednego ucznia" danego typu i rodzaju szkoły w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego, o której mowa w ust. 1 i 2, pod warunkiem, że osoba prowadząca szkołę poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż do 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. Podobnie przepis art. 90 ust. 2b ustawy zgodnie z którym, dotacje dla niepublicznych przedszkoli przysługują na każdego ucznia "w wysokości nie niższej niż 75 % " ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego - pod warunkiem, że osoba prowadząca niepubliczne przedszkole poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. W przypadku braku na terenie gminy przedszkola publicznego, podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę na prowadzenie przedszkola publicznego. Z tym, że dotacje dla niepublicznych przedszkoli należy pomniejszyć o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu, gminy - art. 14 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2013 poz. 827).

W przepisie art. 90 ust. 4 ustawodawca zobowiązał organ stanowiący (w tym przypadku gminę) do obligatoryjnego uregulowania podstawy obliczania dotacji dla wszystkich podmiotów (innych niż jst) prowadzących na terenie danej gminy placówki wymienione w przedziale ustępów od 1a, 2a-3b ustawy systemie oświaty.

Kolegium Izby wskazuje także, iż na podstawie art. 90 ust4 w związku z ust. 2a i 2b nieuprawnionym jest aby Rada określała dotacje w okresie miesięcznym na podstawie liczby uczniów i stawki miesięcznej. Regulacje w tym zakresie (naliczanie miesięczne) stanowią wykonywanie uchwały i nie należą do kompetencji organu stanowiącego.

Przepisy prawa miejscowego, a takim przepisem niewątpliwie jest badana uchwała winny być stanowione w zakresie przyznanej kompetencji. W tym kontekście, dla zakresu określonych ustawą granic normowania przez akt prawa miejscowego istotne znaczenie mają wytyczne treściowe adresowane do lokalnego prawodawcy.

Badaną uchwałą, Rada nie wypełniła także dyspozycji wynikającej z art. 90 ust. 4 w zakresie trybu i kontroli prawidłowości wykorzystania dotacji. Kontrola to ustalenie istniejącego stanu faktycznego i zestawienie go ze stanem zgodnym z przepisami obowiązującego prawa. Tryb kontroli, to procedura, zasady na jakich kontrola jest przeprowadzana. Niedopełnienie przez Radę tego wymogu czyni uchwałę wadliwą i stanowi istotne naruszenie prawa.

Ponadto Kolegium zwraca uwagę, iż w badanej uchwale Rada Miejska posłużyła się wyrażeniami niespójnymi mogącymi budzić wątpliwości interpretacyjne, tj. w § 3 ust. 2 i § 6 odwołując się do "rzeczywistej liczby uczniów", natomiast postanowienia § 4 mówią "o aktualnej liczbie uczniów", również w zał. nr 1 - wniosek o udzielenie dotacji w pkt 9 mówi się "o aktualnej liczbie uczniów", w zał. nr 3 - miesięczna informacja o liczbie uczniów oraz w zał. Nr 4 - skonsolidowane rozliczenie dotacji używa się pojęcia "liczba uczniów."

Przepis art. 90 ust. 2a i ust. 2b ustawy o systemie oświaty w sposób jednoznaczny wiąże wysokość udzielanej dotacji z rzeczywistą liczbą dzieci ("dotacje przysługują na każdego ucznia").

Kolegium wskazuje, że uchwała Rady Gminy jako akt prawa miejscowego winna być tak zredagowana, aby dla każdego adresata była zrozumiała. Każdy przepis prawa miejscowego winien być sformułowany w sposób precyzyjny i czytelny, tak by wynikało z niego kto, w jakich okolicznościach i jak powinien się zachować, żeby osiągnąć skutek wynikający z tego przepisu.

Mając powyższe na względzie Kolegium Izby postanowiło o nieważności uchwały w całości.

Pouczenie: Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, w terminie 30 dni od daty doręczenia, za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu.