Działając na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm.) stwierdzam nieważność w całości uchwały Nr XLVI/243/2014 Rady Gminy Miłki z dnia 12 września 2014 r. w sprawie zasad udzielania i rozmiaru zniżek tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycielom, którym powierzono stanowiska kierownicze, zasad określenia obowiązkowego wymiaru godzin dla nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym wymiarze godzin oraz tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli pedagogów, psychologów i logopedów.

UZASADNIENIE:

Uchwała, o której mowa na wstępie Rada Gminy Miłki, powołując się na art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 42 ust. 6 i 7 pkt 2 i 3 oraz art. 91 d pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2014 r. poz. 191) ustaliła zasady udzielania i rozmiaru zniżek tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycielom, którym powierzono stanowiska kierownicze, zasady określenia obowiązkowego wymiaru godzin dla nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym wymiarze godzin oraz tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli pedagogów, psychologów i logopedów.

Zdaniem organu nadzoru przedmiotowa uchwała w sposób rażąco narusza przepisy prawa.

Zgodnie z art. 42 ust. 6 ustawy Karty Nauczyciela dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz nauczycielowi pełniącemu inne stanowisko kierownicze w szkole, a także nauczycielowi, który obowiązki kierownicze pełni w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze, obniża się tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć w zależności od wielkości i typu szkoły oraz warunków pracy lub zwalnia się ich od obowiązku realizacji zajęć, o których mowa w ust. 3. Natomiast na podstawie art. 42 ust 7 pkt 2 i 3 organ prowadzący szkołę lub placówkę określa: zasady udzielania i rozmiar obniżek, o których mowa w ust. 6, oraz przyznaje zwolnienia od obowiązku realizacji zajęć, o których mowa w ust. 3 (pkt 2) oraz tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć nauczycieli szkół niewymienionych w ust. 3, nauczycieli szkół, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1a, nauczycieli prowadzących kształcenie w formie zaocznej, nauczycieli kolegiów pracowników służb społecznych, nauczycieli kształcenia na odległość, nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin, pedagogów, psychologów, logopedów, doradców zawodowych prowadzących zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu w celu wspomagania uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 11 ustawy o systemie oświaty, bibliotekarzy bibliotek pedagogicznych oraz zasady zaliczania do wymiaru godzin poszczególnych zajęć w formie zaocznej i w kształceniu na odległość (pkt 3).

Zgodnie z art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 167) organy samorządu terytorialnego kierują założenia albo projekty aktów prawnych, o których mowa w ust. 1, tzn. założenia i projekty aktów prawnych w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych, do odpowiednich władz statutowych związku (nie dotyczy to założeń projektu budżetu państwa oraz projektu ustawy budżetowej, których opiniowanie regulują odrębne przepisy), określając termin przedstawienia opinii nie krótszy jednak niż 30 dni. Termin ten może zostać skrócony do 21 dni ze względu na ważny interes publiczny. Skrócenie terminu wymaga szczególnego uzasadnienia. Bieg terminu na przedstawienie opinii liczy się od dnia następującego po dniu doręczenia założeń albo projektu wraz z pismem określającym termin przedstawienia opinii. Nieprzedstawienie opinii w wyznaczonym terminie uważa się za rezygnację z prawa jej wyrażenia.

Przytoczony przepis wskazuje zakres regulacji, które wymagają opiniowania przez związki zawodowe. Dotyczy to sfery objętej zadaniami związków zawodowych. W wyroku z dnia 30 listopada 2007 r. Naczelny Sąd Administracyjny dokonał częściowej interpretacji art. 1 ust. 1, art. 4 i 6 ustawy o związkach zawodowych, które to przepisy dotyczą zadań związków zawodowych. Sąd stwierdził, że o zadaniach związków zawodowych należy mówić, gdy "... chodzi o reprezentację i obronę praw, interesów zawodowych i socjalnych ludzi pracy, obronę ich godności, interesów materialnych i moralnych, zbiorowych i indywidualnych, tworzenia korzystnych warunków pracy, bytu i wypoczynku" (sygn. akt. I OSK 1282/07).

Uchwała podjęta w oparciu o art. 42 ust. 6 i 7 Karty nauczyciela wpływa niewątpliwie na sytuację pracowników objętych jej regulacjami, tym samym objęta jest tym zakresem.

Wójt Gminy Miłki działając w oparciu o art. 19 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych przedstawił dwukrotnie w dniach 23 czerwca 2014 r. i 31 lipca 2014 r. projekty uchwały w sprawie zasad udzielania i rozmiaru zniżek tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycielom, którym powierzono stanowiska kierownicze, zasad określenia obowiązkowego wymiaru godzin dla nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym wymiarze godzin oraz tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli pedagogów, psychologów i logopedów i dwukrotnie uzyskał opinię pozytywną odnośnie postanowień przedłożonych projektów odpowiednio 25 czerwca i 11 września 2014 r. Ponawianie procedury konsultacyjnej związane było ze zmianami przepisów § 1 projektu uchwały dotyczącym ustalenia pensum zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych nauczycielom, zatrudnionym w pełnym wymiarze zajęć, którym powierzono stanowisko kierownicze.

Zaopiniowany pozytywnie przez organizację związkową w dniu 11 września 2014 r., projekt uchwały w sprawie zasad udzielania i rozmiaru zniżek tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycielom, którym powierzono stanowiska kierownicze, zasad określenia obowiązkowego wymiaru godzin dla nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym wymiarze godzin oraz tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli pedagogów, psychologów i logopedów został skierowany na wspólne posiedzenie Komisji Rady Gminy Miłki (Komisji Rozwoju Gospodarczego Budżetu i Finansów, Komisji ds. Socjalnych oraz Przestrzegania Prawa i Porządku Publicznego oraz Ochrony Środowiska i Turystyki). W dniu 12 września 2014 r. do projektu uchwały zostały wprowadzone zmiany dotyczące jego § 1 pkt 2 i pkt 4 polegające na zwiększeniu wymiaru pensum dla Dyrektora Szkoły Podstawowej w Rydzewie oraz Wicedyrektora Zespołu Placówek Oświatowych w Miłkach.

Odnośnie zmienionego projektu uchwały zaniechano procedury, o której mowa w art. 19 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych.

Zmieniony projekt uchwały został przedstawiony Radzie Gminy Miłki, która na sesji w dniu 12 września 2014 r. jednogłośnie przyjęła go, jako uchwałę Nr XLVI/243/2014 w sprawie zasad udzielania i rozmiaru zniżek tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycielom, którym powierzono stanowiska kierownicze, zasad określenia obowiązkowego wymiaru godzin dla nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym wymiarze godzin oraz tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli pedagogów, psychologów i logopedów.

Biorąc pod uwagę, że udział związków zawodowych w procesie legislacyjnym jest regulowany ustawowo, podjęcie przez organ samorządu uchwały, z pominięciem obowiązkowego uprzedniego przedłożenia projektu uchwały do zaopiniowania związkom zawodowym w myśl art. 19 ustawy z 1991 r. o związkach zawodowych, stanowi rażące naruszenie prawa, uzasadniające stwierdzenie nieważności uchwały w całości.

Należy podkreślić, że prawidłowa pod względem prawnym uchwała musi spełniać niezbędne wymagania zarówno w aspekcie materialnym jak i formalnym. Oznacza to, że treść uchwały musi być zgodna z przepisami prawa, a ponadto tryb podjęcia uchwały musi odpowiadać określonym procedurom (podobnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w wyroku z dnia z dnia 29 lipca 2010 r., sygn. akt II SA/Ol 719/10 oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 22 lutego 2006 r., sygn. akt IV SA/Wr 805/04).

W związku z tym, rozstrzygnięto jak w sentencji.

Od niniejszego rozstrzygnięcia przysługuje prawo wniesienia, za pośrednictwem Wojewody, skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie w terminie 30 dni od daty jego otrzymania.