Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 1515) oraz art. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 1113 z późn. zm.) - Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie uchwala, co następuje:

§ 1. Orzeka o nieważności Uchwały Nr 246/2015 Rady Miejskiej w Grodzisku Mazowieckim z dnia 28 października 2015 r. w sprawie zasad ustalania i poboru oraz terminów płatności i wysokości stawek opłaty targowej z powodu istotnego naruszenia prawa tj. art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych w brzmieniu nadanym art. 9 pkt 10 w związku z art. 59 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1045) oraz art. 15 ust. 2 i 3, art. 19 pkt 1 lit a i pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity Dz. U. z 2014 r., poz. 849 z późn. zm.).

§ 2. Na niniejszą uchwałę przysługuje Gminie Grodzisk Mazowiecki skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w terminie 30 dni od dnia doręczenia uchwały, za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie.

Uzasadnienie

W dniu 9 listopada 2015 roku do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie wpłynęła Uchwała Nr 246/2015 Rady Miejskiej w Grodzisku Mazowieckim z dnia 28 października 2015 r. w sprawie zasad ustalania i poboru oraz terminów płatności i wysokości stawek opłaty targowej. Zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych pozostaje ona w nadzorze regionalnych izb obrachunkowych.

Badając ww. uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie ustaliło, co następuje.

W § 3 Rada dokonała podziału gminy na strefy tj.:

"1. Strefa I - Targowisko miejskie w Grodzisku Mazowieckim przy ul. Montwiłła 3.

2. Strefa II - Plac targowy w Grodzisku Mazowieckim przy ulicy 11 Listopada 17".

Następnie w § 4 i § 5 ustaliła ona stawki dzienne opłaty targowej:

"§ 4. Ustala się dzienne stawki opłaty targowej za sprzedaż prowadzoną na targowiskach, w zależności od powierzchni przeznaczonej do sprzedaży i strefy:

§ 5. Ustala się dzienne stawki opłaty targowej za sprzedaż prowadzoną na targowisku w Strefie I, w zależności od rodzaju stanowiska przeznaczonego do sprzedaży:

Kolegium Izby zważyło, co następuje.

Opłatę targową - w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w brzmieniu nadanym art. 9 pkt 10 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1045), który wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku - pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek nie mających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach. Definicję targowiska określa zaś art. 15 ust. 2 w/w ustawy. Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 grudnia 2008 r., sygn. akt II FSK 1233/07, w ramach granic wyznaczonych przez przepisy art. 15 oraz art. 19 pkt 1 lit.a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych gminy mają swobodę ustalania obciążeń i mogą realizować własną lokalną politykę. Zatem aby zrealizować określone cele publiczne dopuszczalne jest także różnicowanie obciążeń z tytułu opłaty targowej. Nie mniej jednak Kolegium Izby zauważa, że ustalenie stawki opłaty targowej w zależności od rodzajów miejsc, w których odbywa się sprzedaż oraz powierzchni przeznaczonej do sprzedaży nie może powodować luki w zakresie miejsc i powierzchni przeznaczonych do sprzedaży.

W omawianym przypadku Rada Miejska określiła stawki tylko dla 2 konkretnych targowisk. Kolegium Izby zwraca uwagę, że zgodnie z ustawową definicją - targowiskami są wszelkie miejsca, w których jest prowadzona sprzedaż, z zastrzeżeniem art. 15 ust. 2b tej ustawy (opłacie targowej nie podlega sprzedaż dokonywana w budynkach lub ich częściach). Biorąc zatem pod uwagę stan prawny oraz charakter zróżnicowania dokonanego w uchwale należy przyjąć, że zorganizowany plac targowy może być własnością gminy oraz może należeć do innego podmiotu niż gmina, zaś sprzedaż może odbywać się na terenie placu targowego gminnego i placu targowego niegminnego oraz we wszystkich innych miejscach poza terenem placów targowych.

Uwzględniając powyższy stan faktyczny i prawny Kolegium Izby uznało, iż Rada Miejska w Grodzisku Mazowieckim podejmując uchwałę w sprawie wysokości stawek opłaty targowej nie ustaliła stawek dla sprzedaży dokonywanej na terenie zorganizowanych placów targowych innych niż gminne oraz w innych miejscach poza terenem placów targowych. Nadto dokonując w § 5 uchwały zróżnicowania stawek opłaty targowej w zależności od rodzaju stanowiska przeznaczonego do sprzedaży, nie określiła ona stawek ww. opłaty od sprzedaży produktów ogrodniczych z miejsc o powierzchni "do 5 m2 włącznie" oraz "powyżej 10 m2 do 15 m2 włącznie". Powyższe w sposób istotny narusza zasadę kompletności wynikającą z art. 15 ust. 1 i 2 oraz art. 19 pkt 1 lit a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Działaniem tym Rada wykroczyła poza dyspozycję wynikającą z art. 19 pkt 1 lit. a ww. ustawy.

W § 8 uchwały Rada wprowadziła regulację o treści cyt.: "Obowiązek uiszczenia opłaty targowej jest niezależny od innych opłat wprowadzonych za korzystanie z urządzeń oraz za świadczone usługi na targowisku", która wykracza poza dyspozycję wynikającą z art. 19 pkt 1 lit a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, a także powtarza (przy okazji modyfikując go) postanowienie zawarte w art. 15 ust. 3 ww. ustawy.

W przedmiotowej uchwale Rada Miejska uregulowała także kwestie dotyczące poboru opłaty targowej w drodze inkasa. Uczyniła to w sposób następujący:

W § 9. ust. 1 postanowiła ona "Zarządza się pobór opłaty targowej i wyznacza inkasentów".

W ocenie Kolegium Rada Miejska nie wskazując, w ww. ust. 1, że zarządza pobór opłaty targowej "w drodze inkasa" istotnie naruszyła art. 19 pkt 2 cyt. ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, zgodnie z którym rada gminy może zarządzić pobór opłat w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso.

W § 10 ust. 1 pkt 3 badanej uchwały Rada postanowiła, iż:

"Inkasent pobierający opłatę skarbową odprowadza ją, za okresy miesięczne, w terminie do 5 każdego miesiące za miesiąc poprzedni na rachunek bankowy Gminy Grodzisk Mazowiecki lub w kasie Urzędu Miejskiego w Grodzisku Mazowieckim".

Błędnie wskazano w nim "opłatę skarbową" zamiast "opłatę targową", a także nieprecyzyjnie określono termin wpłaty przez Inkasenta pobranych opłat.

Z cytowanej regulacji nie wynika bowiem, czy inkasent ma dokonać wpłaty w terminie do piątego dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Należy zatem wskazać w sposób jednoznaczny termin wpłaty zainkasowanych przez inkasentów kwot opłaty targowej do budżetu Gminy.

Organ nadzoru zauważa, iż przepisy prawa miejscowego, a takim jest niewątpliwie badana uchwała, muszą być sformułowane w sposób jasny, wyczerpujący i uniemożliwiający stosowanie niedopuszczalnego, sprzecznego z prawem luzu interpretacyjnego, na co wskazał m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 6 czerwca 1995 r., sygn. akt SA/Gd 2949/94.

Mając powyższe na uwadze, Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie orzekło jak w sentencji uchwały.