Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r, poz. 1515), w związku z art. 11 ust. 1 pkt 5 oraz art. 18 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz.U. z 2012 r., poz. 1113) - Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie uchwala, co następuje:

§ 1. Orzeka o nieważności uchwały Nr IX.53.2015 Rady Gminy w Potworowie z dnia 29 października 2015 roku w sprawie: podatku od nieruchomości w części a mianowicie § 1 pkt 3 lit. b z powodu istotnego naruszenia art. 5 ust. 1 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 849 ze zm.) oraz § 2 pkt 1-3 z powodu istotnego naruszenia art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 30 kwietnia o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U z 2007 r., Nr 59, poz. 404 ze zm.).

§ 2. Na niniejszą uchwałę Gminie Potworów przysługuje prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w terminie 30 dni od daty jej doręczenia za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie.

Uzasadnienie

W dniu 5 listopada 2015 roku do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie wpłynęła uchwała Nr IX.53.2015 Rady Gminy w Potworowie z dnia 29 października 2015 roku w sprawie: podatku od nieruchomości. Stosownie do art. 11 ust. 1 pkt 5 cyt. ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, przedmiotowa uchwała podlega nadzorowi Izby.

Badając ww. uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie ustaliło, co następuje:

Rada Gminy w Potworowie, jako podstawę prawną podjęcia ww. uchwały wskazała art. 5 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, dający radzie uprawnienie do określenia w drodze uchwały wysokości stawek podatku od nieruchomości a także art. 7 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, na mocy którego "Rada gminy, w drodze uchwały, może wprowadzić inne zwolnienia przedmiotowe niż określone w ust. 1".

W § 1 Rada Gminy w Potworowie ustaliła stawki podatku od nieruchomości, które mają obowiązywać od 1 stycznia 2016 r.

W ust. 3 Rada ustaliła stawkę podatku od gruntów: "pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych 4,48 zł. od 1 ha powierzchni."

Kolegium stwierdziło, że zakres przedmiotowy obowiązywania tej stawki, określony w uchwale różni się od ustawowego, który ma obowiązywać od 1 stycznia 2016 r. Rada Gminy w Potworowie nie uwzględniła zmiany w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych, która została wprowadzona w art. 9 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 roku o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym i niektórych innych ustaw (Dz. U z 2015 r, poz.1045 ), obowiązującym od 1 stycznia 2016 roku.

Brzmi on następująco: "pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych". Tym samym uznać należy, że Rada określiła odmiennie niż w ustawie ten zakres przedmiotowy, do czego nie była upoważniona.

Mimo tego, że przepis ustawy stanowiący podstawę prawną do podjęcia tej uchwały o tej treści wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1484) akty normatywne wydawane na podstawie ustaw można ogłaszać w okresie od dnia ogłoszenia danej ustawy, a przed dniem jej wejścia w życie pod warunkiem, że akt taki nie może wejść w życie wcześniej niż ustawa. Tak więc nie było przeszkód prawnych, żeby w uchwale zawrzeć prawidłową regulację.

Kolegium stwierdziło także, że Rada Gminy w Potworowie wprowadziła w § 2 do badanej Uchwały następujący zapis: " Zwalnia się od podatku od nieruchomości:

1. budynki mieszkalne lub ich części, o powierzchni do 400 m2,

2. budynki lub ich części, o powierzchni do 100 m2,

3. przez określenie "budynki", użyte w pkt. 2 należy rozumieć budynki, o których mowa w § 1 pkt 1 lit.e; jeżeli podatnik posiada więcej niż jeden budynek, powierzchnię wszystkich budynków liczy się łącznie,

4. budynki, budowle i grunty związane ze zbiorczym zaopatrzeniem w wodę i zbiorowym odprowadzaniem ścieków."

Analizując powyższy zapis Kolegium Izby doszło do przekonania, że wprowadzone zwolnienia w podatku od nieruchomości mogą dotyczyć także przedsiębiorców, a tym samym mogą stanowić pomoc publiczną. Tym samym uznać należy, że mogą one stanowić program pomocowy w rozumieniu art. 2 pkt 7 ww. ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. Uchwalane przez rady gmin zwolnienia z podatków od nieruchomości stanowią z reguły pomoc de minimis.

W związku z tym stosownie do art. 7 ust. 3 tej ustawy, projekt uchwały przewidującej udzielenie takiego zwolnienia powinien być zgłoszony do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i Ministra Rolnictwa, którzy w terminie 14 dni mogę przedstawić zastrzeżenia dotyczące przejrzystości zasad udzielania pomocy.

Kolegium ustaliło, że Rada Gminy w Potworowie nie zgłosiła projektu badanej uchwały do Prezesa Urzędy Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Nieprzedstawienie przez jednostkę samorządu terytorialnego uchwały do zaopiniowania Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Ministrowi Rolnictwa stanowi istotne naruszenie wyżej wskazanego przepisu ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. Wobec powyższego Kolegium Izby doszło do przekonania, że w zakresie zwolnień z podatku od nieruchomości budynków określnych w punktach 1-3 badanej uchwały została ona podjęta z istotnym naruszeniem art. 7 ust. 3 ww. ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.

Zgodnie ze stanowiskiem Prezesa UOKiK zakłóceniu konkurencji na rynku unijnym nie zagrażają zwolnienia dotyczące zbiorczego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków. Tym samym nie stanowią one pomocy publicznej w rozumieniu art. 107 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Dlatego Kolegium Izby uznało, że mimo braku zgłoszenia do Prezesa UOKiK zwolnienie to nie narusza prawa.

Kolegium RIO zwraca także uwagę, że w § 4 Rada Gminy w Potworowie określając, że Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego, z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2016 roku zawarła w nim dwie sprzeczne regulacje prawne. Zgodnie z pierwszą uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia publikacji, a zgodnie z drugą uchwała nabiera mocy obowiązującej od dnia 1 stycznia 2016 roku. Tak więc Rada wprowadziła dwie różne daty, od których uchwała wywołuje skutki prawne dla "wejścia w życie" i "uzyskania mocy". Tymczasem analiza orzecznictwa sądów wskazuje, że są to tożsame pojęcia.

Wynika to między innymi wprost z uchwały SN z dnia 24 maja 1996 r (I PZP 12/96), w której zawarto między innymi stwierdzenie, że "Ustawa (..) nie może wejść w życie bez uzyskania przez nią mocy obowiązującej i odwrotnie - uzyskanie mocy obowiązującej oznacza wejście ustawy w życie ".

Dlatego poprawnie należało określić w tej sytuacji, tj. podejmowania uchwały znacznie wcześniej przed jej wejściem w życie, że uchwała wejdzie w życie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego, nie wcześniej jednak niż w dniu 1 stycznia 2016 roku.

Z uwagi na powyższe Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie orzekło jak w sentencji niniejszej uchwały.