Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.) oraz art. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 1113 ze zm.) - Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie uchwala, co następuje:

§ 1. Orzeka o nieważności § 1 uchwały Nr III.44.2015 Rady Miejskiej w Tłuszczu z dnia 5 lutego 2015 r. w sprawie zmiany Uchwały Nr 118/XVII/96 Rady Gminy Tłuszcz z dnia 30 kwietnia 1996 r. w sprawie ustalenia wysokości dziennych stawek opłaty targowej i zasad poboru opłat, z powodu istotnego naruszenia prawa tj. art. 19 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 849 ze zm).

§ 2. Na niniejszą uchwałę przysługuje Gminie Tłuszcz skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie w terminie 30 dni od daty jej doręczenia.

Uzasadnienie

W dniu 19 lutego 2015 r. do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie wpłynęła uchwała Nr III.44.2015 Rady Miejskiej w Tłuszczu z dnia 5 lutego 2015 r. w sprawie zmiany Uchwały Nr 118/XVII/96 Rady Gminy Tłuszcz z dnia 30 kwietnia 1996 r. w sprawie ustalenia wysokości dziennych stawek opłaty targowej i zasad poboru opłat Zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych ww. uchwała podlega nadzorowi regionalnej izby obrachunkowej.

Badając ww. uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie ustaliło, co następuje.

W § 1 Rada zmieniła § 2 uchwały Nr 118/XVII/96 Rady Gminy Tłuszcz z dnia 30 kwietnia 1996 r. w sprawie ustalenia wysokości dziennych stawek opłaty targowej i zasad poboru opłat, nadając mu brzmienie, cyt.:

1. "Prowadzenie targowiska powierza się Zakładowi Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Tłuszczu.

2. Zarządza się pobór opłaty targowej w drodze inkasa.

3. Z zainkasowanej gotówki inkasenci rozliczają się z Zakładem Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w tym samym dniu.

4. Na wniosek Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Tłuszczu na inkasentów opłaty targowej wyznacza się:

1) Pana Adama Wojtyrę

2) Pana Henryka Goceł

5. Wysokość wynagrodzenia za inkaso wynosi 15% od pobranej opłaty targowej.

6. Wynagrodzenie określone w ust. 5 wypłacane będzie inkasentom przez Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, na zasadach ustalonych w odrębnej umowie, która będzie zawarta z inkasentami".

Opłatę targową - w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych - pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek nie mających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach. Stosownie do art. 15 ust. 2 tejże ustawy targowiskami są wszelkie miejsca, w których jest prowadzona sprzedaż. Zaś art. 15 ust. 2b ww. ustawy stanowi, że opłacie targowej nie podlega sprzedaż dokonywana w budynkach lub w ich częściach.

W myśl art. 18 ust. 2 pkt 8 cyt. ustawy o samorządzie gminnym do wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach.

W rozpatrywanej sprawie ustawą, która określa zakres upoważnienia rady gminy jest ustawa o podatkach i opłatach lokalnych. Art. 19 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych stanowi delegację dla rady gminy do określenia zasad ustalania i poboru oraz terminów płatności i wysokości stawki opłaty targowej. Na podstawie art. 19 pkt 2 tejże ustawy rada gminy może zarządzić pobór opłaty targowej w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso. A w oparciu o art. 19 pkt 3 ww. ustawy organ stanowiący gminy może wprowadzić inne niż wymienione w ustawie zwolnienia przedmiotowe od opłat lokalnych.

W ocenie organu nadzoru postanowienia badanej uchwały w zakresie powierzenia prowadzenia targowiska Zakładowi Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Tłuszczu, ustalenia, że: inkasenci opłaty targowej rozliczają się z tym Zakładem, wyznaczenie inkasentów następuje na wniosek Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Tłuszczu, Zakład wypłaca inkasentom wynagrodzenie z tytułu inkasa na zasadach ustalonych w umowie zawartej z inkasentami, wykraczają poza delegację wynikającą z art. 19 pkt 1 i 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Powyższe postanowienia Rady nie stanowią bowiem zasad ustalania i poboru oraz terminów płatności i wysokości stawki opłaty targowej, jak również nie stanowią zarządzenia poboru opłaty targowej w drodze inkasa oraz określenia inkasentów i wysokości wynagrodzenia za inkaso.

W ocenie Kolegium Izby w sprawie nie ma zastosowania art. 31 z w związku z art. 3 pkt 3 lit. c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (zwanej dalej w skrócie "Ordynacją podatkową"), zgodnie z którym osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej będące inkasentami są obowiązane wyznaczyć osoby, do których obowiązków należy pobieranie podatków oraz terminowe wpłacenie organowi podatkowemu pobranych kwot, a także zgłosić właściwemu miejscowo organowi podatkowemu imiona, nazwiska i adresy tych osób.

Z badanej uchwały wynika bowiem, że Rada Miasta nie wyznaczyła na inkasenta opłaty targowej Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Tłuszczu lecz wyznaczyła na inkasentów osoby fizyczne na wniosek tego Zakładu. W przypadku gdyby Rada Miasta wyznaczyła na inkasenta opłaty targowej Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Tłuszczu to dopiero wtedy zgodnie z art. 31 Ordynacji podatkowej ten Zakład, a nie Rada Miasta byłby obowiązany do wskazania konkretnych osób, które w jego imieniu pobierałyby opłatę targową. A zatem Rada Miasta nie była uprawniona w związku z wyznaczeniem inkasentów na wniosek Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Tłuszczu do regulowania w badanej uchwale kwestii rozliczenia przez inkasentów pobranej opłaty targowej z tym Zakładem oraz zasad wypłaty wynagrodzenia inkasentom przez ten Zakład. Powyższe nie stanowi określenia przez Radę Miasta zasad poboru opłaty targowej.

Organ nadzoru stoi na stanowisku, iż zgodnie z zasadą demokratycznego państwa prawnego, organy władzy publicznej winny działać w granicach i na podstawie prawa. Oznacza to, że każde działanie organu władzy, w tym także rady gminy, musi mieć oparcie w obowiązującym prawie. Zaś normy kompetencyjne powinny być interpretowane w sposób ścisły, literalny, nie zaś rozszerzająco.

Ponadto Organ Nadzoru zauważa, że wpływy z opłaty targowej stanowią źródło dochodów własnych gminy, o czym stanowi art. 4 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r. poz. 1115 ze zm.).

Mając na uwadze, że badana uchwała w części w sposób istotny narusza prawo, Kolegium orzekło jak wyżej.