Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm.) i art. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 1113) - Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie uchwala, co następuje:

§ 1. Orzeka o nieważności uchwały Nr XLVII/476/14 Rady Miasta Kobyłka z dnia 1 października 2014 r. w sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi z powodu istotnego naruszenia prawa tj. art. 6n ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 1399 z późn. zm.) w związku uchwałą nr XXV/284/13 Rady Miasta Kobyłka z dnia 6 marca 2013 roku sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na nieruchomościach zamieszkałych i stawki tej opłaty na terenie Gminy Kobyłka.

§ 2. Na niniejszą uchwałę Miastu Kobyłka przysługuje prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w terminie 30 dni od daty jej doręczenia, za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie.

Uzasadnienie

W dniu 10 października 2014 r. Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Warszawie doręczono uchwałę Nr XLVII/476/14 Rady Miasta Kobyłka z dnia 1 października 2014 r. w sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Stosownie do art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych przedmiotowa uchwała podlega nadzorowi Izby.

Badając w/w uchwalę Kolegium Izby ustaliło:

Przedmiotową uchwałą Rada Miasta Kobyłka ustaliła wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz określiła warunki i tryb składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

- W § 2 ust. 2 badanej uchwały Rada Miasta Kobyłka wskazała: "Ustala się, że dokumentami potwierdzającymi dane zawarte w deklaracji będą m. in.: rachunki za zużycie wody";

- W § 3 natomiast ustalono: "Właściciele nieruchomości powinni złożyć pierwszą deklarację do Urzędu Miasta Kobyłka w sposób określony w deklaracji lub w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych";

- W załączniku do w/w uchwały Rada ustaliła wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. W części D "dane składającego deklaracje" przewidziano m.in. następujące dane: numer telefonu,o adres e-mail;

- Część F zdefiniowano następująco: "Adres nieruchomości, na której powstają odpady komunalne";

- Część H określono: "Dotyczy nieruchomości niezamieszkałych, na których powstają odpady komunalne oraz zamieszkałych, na których prowadzona jest działalność gospodarcza";

- Pod deklaracją zawarto objaśnienia, w których uregulowano warunki i tryb składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Badając przedmiotową uchwałę Organ Nadzoru wziął pod uwagę, iż podstawę prawną podjęcia przez Radę uchwały określającej wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalającej warunki i tryb składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej stanowi art. 6n ust. 1 cyt. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Przepis ten stanowi, że rada gminy, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego obliczenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami oraz ułatwienia składania deklaracji, określi, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości, obejmujący objaśnienia dotyczące sposobu wypełniania deklaracji oraz pouczenie, że deklaracja stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego. Uchwała zawiera także informację o terminach i miejscu składania deklaracji.

Kolegium zwraca uwagę, że art. 6n ust. 2 w/w ustawy stanowi: "Rada gminy w uchwale, o której mowa wyżej, może określić wykaz dokumentów potwierdzających dane zawarte w deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi", co oznacza, iż przepis ten ma charakter fakultatywny. Jednakże w sytuacji, gdy rada wyrazi wolę skorzystania z zapisów cyt. przepisu musi, mieć na uwadze, że zawarty w nim zwrot "określić" oznacza, iż dany przedmiot należy nazwać, zdefiniować lub nadać mu kształt. W związku z powyższym Kolegium uznało za niedopuszczalne użycie w § 2 ust. 2 przedmiotowej uchwały katalogu otwartego poprzez zastosowanie wyrażenia "m. in.".

Badając przedmiotową uchwałę Kolegium Izby ustaliło, że Rada Miasta Kobyłka wypełniła obowiązek wynikający z treści przepisu art. 6k ust. 1 pkt 1 poprzez podjęcie w dniu 6 marca 2013 roku uchwały nr XXV/284/13 w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na nieruchomościach zamieszkałych i stawki tej opłaty na terenie Gminy Kobyłka (zmienionej w dniu 27 listopada 2013 r. uchwałą nr XXXVI/358/13) tj. dokonała wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi określonej w art. 6j ust.1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach: "opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość".

Kolegium zauważa w tym miejscu, że Rada nie skorzystała z możliwości jaką daje przepis art. 6c ust 2 cyt. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, który stanowi: "Rada gminy może, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, postanowić o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne". Mając na uwadze powyższe ustalenia Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie uznało, że Rada Miasta Kobyłka dokonując zapisu w § 3 uchwały, stanowiącego, iż właściciele nieruchomości powinni złożyć pierwszą deklarację do Urzędu Miasta Kobyłka w sposób określony w deklaracji lub w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych a także wskazując we wzorze deklaracji (część F i H) pozycje do wypełnienia przewidziane dla nieruchomości na których nie zamieszkują mieszkańcy naruszyła w sposób istotny art. 6 n ust. 1 ustawy o ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Rada Miasta była uprawniona jedynie do ustalenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości na których zamieszkują mieszkańcy nie zaś do ustalenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, składanej przez właścicieli każdej nieruchomości, w tym nieruchomości na której nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne.

W części końcowej wzoru deklaracji zawarte zostały "Objaśnienia". Podstawę zawarcia objaśnień we wzorze deklaracji stanowi art. 6n ust. 1 pkt 1 ustawy o ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Z przepisu tego wynika, że objaśnienia mają dotyczyć sposobu wypełnienia deklaracji. Objaśnienia zawarte z załączniku do przedmiotowej uchwały stanowią w istocie warunki i tryb składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej, o których mowa w art. 6n ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy o ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, co narusza przepisy art. 6n ust. 1 pkt 1 i 2 cyt. wyżej ustawy.

Rada Miasta Kobyłka nałożyła na składającego deklarację obowiązek podania jego numeru telefonu i adresu e-mail. W tym miejscu trzeba wskazać, że Rada Miasta wyżej cyt. uchwałą Nr XXV/284/13 z dnia 6 marca 2014 r. (po zm.). dokonała wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi jako iloczyn liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość oraz ustaliła stawki opłat. A zatem dane - numer telefonu i adres e-mail nie są konieczne do zapewnienia prawidłowego obliczenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami, ani też nie służą ułatwieniu składania deklaracji. W ocenie Kolegium Izby postanowienia zawarte w poz. D załącznika do uchwały, dotyczące numeru telefonu i adresu e-mail naruszają w sposób istotny art. 6n ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Wykraczają one bowiem poza zakres upoważnienia wynikający z cyt. wyżej przepisu, który stanowi o kompetencjach Rady w zakresie określenia wzoru deklaracji.

Ponadto trzeba zauważyć, że pomimo powszechnej dostępności usług telefonicznych i poczty elektronicznej nie istnieje prawny nakaz by z nich korzystać. Część składających deklarację może nie posiadać telefonu, bądź adresu e-mail i osoby te nie miałyby możliwości prawidłowego (pełnego) wypełnienia deklaracji.

Kolegium Izby wyraża pogląd, iż nie jest dopuszczalna wykładnia rozszerzająca przepisu stanowiącego podstawę prawną podjęcia aktu prawa miejscowego (por. wyrok NSA z dnia 8 listopada 2012 r., sygn. akt II OSK 2012/12; wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 30 listopada 2006 r., sygn. akt II SA/Wr 527/06; wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 23 października 2007 r., sygn. akt II SA/Rz 59/07). Oznacza to, że w podejmowanym, na podstawie art. 6n ust. 1 pkt 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, akcie prawa miejscowego nie można zamieszczać postanowień, które wykraczają poza treść tych przepisów. Deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi powinna zatem zawierać jedynie takie dane, które konieczne są do prawidłowego obliczenia wysokości opłaty i korelują z danymi zawartymi w pozostałych uchwałach w sprawie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnym.

Mając na uwadze ustalony stan faktyczny i prawny, Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie orzekło jak w sentencji uchwały.