Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 18.08.2006, sygn. PP/443-51/06/V13, Pierwszy Urząd Skarbowy w Kaliszu, sygn. PP/443-51/06/V13

Dptyczy wyłączenia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług odszkodowania za bezumowne korzystanie z gruntów uzyskanego w wyniku porozumienia między stronami, ugody sądowej lub wyroku sądowego.

Jak wynika ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku z dnia 15.05.2006r. podatnik uzyskuje odszkodowania za bezumowne korzystanie z gruntów będących własnością podatnika na podstawie zawartych porozumień pomiędzy stronami, ugody sądowej oraz wyroków sądowych. W przedmiotowej sprawie podatnik zwraca się z zapytaniem, czy czynność otrzymania odszkodowania za bezumowne korzystanie z gruntów zalicza się do czynności wymienionych w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) i podlega opodatkowaniu podatkiem towarów i usług.W myśl art. 5 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają m. in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, zaś przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej oraz zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji, jak również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.W świetle unormowań zawartych w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast w myśl przepisu art. 15 ust. 6 powołanej ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Jednakże na podstawie § 8 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97 poz. 970) zwalnia się z podatku od towarów i usług czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, odszkodowanie za bezumowne korzystanie z gruntów będących własnością podatnika następuje na drodze sądowej lub też porozumienia między stronami.Kwestie bezumownego korzystania z cudzej własności regulują przepisy art. 224, art. 225 oraz art. 674 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.). W warunkach określonych normą art. 224 i art. 225 k. c. właścicielowi przysługuje roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z jego rzeczy. Zapłata w tym przypadku określonej kwoty pieniężnej wiąże się z prawem żądania naprawienia wynikłej dla właściciela rzeczy szkody z tytułu bezprawnego korzystania z gruntów. Żądane wynagrodzenie (roszczenie pieniężne) stanowi w istocie odszkodowanie.Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości obejmuje spodziewane korzyści z tytułu umowy najmu czy dzierżawy, która zostałaby zawarta gdyby nieruchomość nie została zajęta. Przepisy prawa przyznają właścicielowi prawo do roszczenia o odszkodowanie, które obejmuje kompensatę utraconych korzyści, jakie właściciel by uzyskał gdyby rzecz wynajął.Tutejszy organ mając na uwadze cytowane wyżej przepisy informuje, iż odszkodowanie uzyskane w drodze porozumienia stron, ugody sądowej lub wyroku sądowego, nie jest żadną z czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 cytowanej wyżej ustawy o podatku od towarów i usług, który określa przedmiot opodatkowania. Nie można traktować go ani jako dostawy, czy świadczenie usługi.Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kaliszu informuje, iż od bezumownego korzystania z gruntów należy odróżnić tzw. milczące przedłużenie umowy najmu. W myśl art. 674 k. c., jeżeli po upływie terminu oznaczonego w umowie albo w wypowiedzeniu najemca używa nadal rzeczy za zgodą wynajmującego, poczytuje się w razie wątpliwości, że najem został przedłużony na czas nieoznaczony (odpowiednio art. 695 dot. dzierżawy - dzierżawę zawartą na czas dłuższy niż trzydzieści lat poczytuje się po upływie tego terminu za zawartą na czas nieoznaczony). W przypadku milczącego przedłużenia umowy najmu, o którym mowa wyżej mamy do czynienia ze świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.