Wyrok SN z dnia 16 grudnia 2020 r., sygn. I UK 144/19

Art. 8 ust. 2a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych nie likwiduje odrębności umowy cywilnoprawnej. Z drugiej zaś strony nie występuje samodzielne (odrębne) ubezpieczenie społeczne z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy cywilnej, lecz tylko podleganie ubezpieczeniom społecznym z pracowniczego zatrudnienia. W takiej sytuacji niezawiadomienie przez sąd zleceniodawcy o toczącym się postępowaniu w sprawie o podleganie zleceniobiorcy pracowniczym ubezpieczeniom społecznym może być kwalifikowane jako nieważność postępowania z art. 379 pkt 5 k.p.c. w związku z naruszeniem art. 477¹¹ § 2 k.p.c. W konsekwencji Sąd Najwyższy może przekazać sprawę do ponownego rozpoznania przez sąd pierwszej instancji lub nawet do organu rentowego (398¹⁵ § 1 k.p.c., art. 477^14a k.p.c.).

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Krzysztof Staryk (przewodniczący)

SSN Leszek Bielecki

?SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)

w sprawie z odwołania A. w J. ?przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R. z udziałem zainteresowanego Z. K. ?o składki, ?po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 16 grudnia 2020 r., ?skargi kasacyjnej A. w J. od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 27 listopada 2018 r., sygn. akt III AUa (...) ,

uchyla zaskarżony wyrok oraz poprzedzający go wyrok Sądu Okręgowego w G. Ośrodka Zamiejscowego w R. z 21 lutego 2018 r. i sprawę przekazuje temu Sądowi do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny w (...) wyrokiem z 27 listopada 2018 r. oddalił apelację skarżącej spółki z o.o. A. w J. od wyroku Sądu Okręgowego w G. Ośrodka Zamiejscowego w R. z 21 lutego 2018 r., który oddalił jej odwołanie od decyzji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z 28 września 2017 r., stwierdzającej, iż Z. K. (zainteresowany) podlegał ubezpieczeniom społecznym jako pracownik spółki od 15 lutego 2007 r. do 31 stycznia 2011 r. oraz ustalającej podstawy wymiaru składek. Skarżąca nie zgadzała się na zastosowanie art. 8 ust. 2a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zarzucając, iż zainteresowany nie wykonywał pracy na jej rzecz, będąc zatrudniony na zlecenie w spółce z o.o. A. w J..

Sąd Okręgowy ustalił, iż zainteresowany był pracownikiem skarżącej i równocześnie - w spornym okresie - pracował w spółce z o.o. A. na podstawie umowy zlecenia. Wykonywał te same prace na stanowisku ochroniarza, do południa na rzecz jednej firmy, a po południu na rzecz drugiej firmy. Gdy pracował na podstawie umowy o pracę miał umundurowanie z zakładu pracy, na podstawie umowy zlecenia pracował w swoim ubraniu. Miał identyfikator ze zdjęciem, którego nie zmieniał. Czas pracy był rozliczany przez kopalniany system. Podpisywał książkę raportową - była jedna dla skarżącej i A.. Obie spółki zajmowały się ochroną.