Wyrok SN z dnia 21 października 2020 r., sygn. I UK 95/19

Zasiłek macierzyński przerywa ubezpieczenie chorobowe. Kolejne świadczenia przyznawane kobiecie prowadzącej działalność gospodarczą w związku z ciążą i urodzeniem następnego dziecka powinny więc być już naliczane od najniższej podstawy, a nie od pierwotnie deklarowanej.

Gazeta Prawna nr 221/2020

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Krzysztof Staryk (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Leszek Bielecki

SSN Zbigniew Korzeniowski

w sprawie z odwołania A. T. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P. o zasiłek chorobowy i macierzyński, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 21 października 2020 r., skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w P. z dnia 23 listopada 2018 r., sygn. akt VI Ua [...],

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu - Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w P. do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

A. T. zgłosiła się do ubezpieczeń: emerytalnego i rentowych oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej od 1 marca 2014 r., deklarując podstawę wymiaru składek w kwocie 9.365 zł. Już 14 kwietnia 2014 r. stała się niezdolna do pracy z powodu choroby i pobrała zasiłek chorobowy do 29 lipca 2014 r., a następnie - zasiłek macierzyński za okres 30 lipca 2014 r. - 28 lipca 2015 r. obliczony od podstawy wymiaru 8.081,50 zł. Z dniem nabycia prawa do zasiłku macierzyńskiego 30 lipca 2014 r. A. T. wyrejestrowała się z ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej.

Jeszcze w okresie korzystania zasiłku macierzyńskiego - 23 lipca 2015 r. A. T. wystąpiła z roszczeniem o zasiłek chorobowy za okres 22 lipca - 22 sierpnia 2015 r., a w okresie późniejszym o zasiłek za okres 23 sierpnia - 26 grudnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. (dalej również jako: ZUS lub organ rentowy) decyzją z 26 stycznia 2016 r. - odmówił prawa do zasiłku chorobowego za okres 22 lipca 2015 r. - 24 sierpnia 2015 r., ponieważ zasiłek chorobowy przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa określonym w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, a wnioskodawczyni w tych okresach nie podlegała ubezpieczeniu chorobowemu. ZUS przyznał jej natomiast prawo do zasiłku chorobowego za okres po ponownym zgłoszeniu się do ubezpieczenia chorobowego w dniu 25 sierpnia 2015 r. za okres od 25 sierpnia 2015 r. do 26 grudnia 2015 r. A. T. zaskarżyła powyższą decyzję. Sąd Rejonowy w P. wyrokiem z 7 czerwca 2016 r., sygn. akt VI U (...), zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał odwołującej prawo do zasiłku chorobowego za okres od następnego dnia po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego od 29 lipca 2015 r. - 24 sierpnia 2015 r. Sąd powołał się na art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2016 r., poz. 372 ze zm.; dalej również jako: ustawa zasiłkowa) oraz art. 6 ust. 1 pkt 19 oraz art. 9 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U z 2013 r., poz. 1442 ze zm.; dalej również jako ustawa systemowa) i uznał, że do okresów ubezpieczenia emerytalnego i rentowych należy wliczyć okres pobierania zasiłku macierzyńskiego, a także przyjął, że w okresie otrzymywania zasiłku macierzyńskiego wnioskodawczyni podlegała ubezpieczeniu chorobowemu, dlatego uznał, że skoro niezdolność ubezpieczonej powstania w okresie podlegania ubezpieczaniu chorobowemu, należy jej przyznać prawo do zasiłku chorobowego za okres niezdolności do pracy - do 24 sierpnia 2015 r. Apelacja organu rentowego została oddalona wyrokiem Sądu Okręgowego w P. z 2 grudnia 2016 r., sygn. akt VI Ua (...). Organ rentowy wykonał prawomocny wyrok Sądu Rejonowego, dokonując wypłaty zasiłku wraz z odsetkami od 13 stycznia 2017 r.