Wyrok NSA z dnia 18 marca 2009 r., sygn. I OSK 1507/08

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Runge-Lissowska, Sędzia NSA Jolanta Rajewska (spr.), Sędzia NSA Jerzy Solarski, Protokolant Kamil Wertyński, po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2009r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 1 października 2008 r. sygn. akt VIII SA/Wa 249/08 w sprawie ze skargi R. R. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia [...] października 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 1 października 2008 r., sygn. akt VIII SA/Wa 249/08 uchylił decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] października 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku.

Wyrok został wydany w następujących okolicznościach sprawy.

Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia [...] września 2006 r. znak [...], wydaną na podstawie art. 83 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004r. Nr 39, poz. 353 ze zm. - zwanej dalej ustawą o emeryturach i rentach z FUS ) odmówił przyznania R. R. renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Prezes ZUS decyzją z dnia [...] października 2006 r. znak [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. Nr 98, poz. 1071 ze. zm., zwana dalej kpa), powyższą decyzję utrzymał w mocy. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że świadczenie przewidziane w art. 83 ustawy o emeryturach i rentach z FUS może być przyznane wnioskodawcy, który spełnia następujące warunki: 1) jest lub był osobą ubezpieczoną lub jest członkiem rodziny pozostałym po ubezpieczonym, 2) nie spełnia warunków ustawowych do uzyskania świadczenia wskutek szczególnych okoliczności, 3) nie może podjąć pracy ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek, oraz 4) nie ma niezbędnych środków utrzymania. Powyższe przesłanki muszą zachodzić łącznie. Niespełnienie choćby jednej z nich wyklucza możliwość przyznania omawianego świadczenia. R. R. orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia [...] sierpnia 2006 r. został uznany za częściowo niezdolnego do pracy, a zatem nie spełnia przewidzianego w art. 83 ustawy wymogu całkowitej niezdolności do pracy. Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS jest wiążące dla organów rentowych i Prezesa ZUS oraz zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stanowi obligatoryjną podstawę decyzji w sprawie świadczeń, do których prawo uzależnione jest od stwierdzenia niezdolności do pracy. W tej sytuacji podnoszona przez skarżącego okoliczność, iż znajduje się on w trudnej sytuacji materialnej, nie mogła mieć wpływu na możliwość przyznania prawa do renty w drodze wyjątku, bowiem świadczenie to nie jest świadczeniem socjalnym przyznawanym według potrzeb, nawet gdy potrzeby te są uzasadnione.