Senat Rzeczypospolitej Polskiej podjął w dniu 16 kwietnia 2015 r. uchwałę w sprawie przyjęcia ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych, będącej wynikiem inicjatywy Senatu. Akt ten jest zaadresowany do osób, które do tej pory noszą brzemię krzywd zadanych z przyczyn politycznych przez władze komunistyczne w okresie PRL, i tym samym wypełnia postanowienie art. 19 Konstytucji.

Szlak wolności wytyczyły jednak nie tylko wysiłki tych osób, ale również trudy i prześladowania innych osób i instytucji.

Bezpartyjni obywatele państwa byli dyskryminowani przy nominacjach na kierownicze funkcje w gospodarce, szkołach i sądownictwie.

Wolność słowa, nawet w sprawach innych niż polityczne, zwalczana była w ramach cenzury prewencyjnej. Tej samej cenzurze podlegała prywatna korespondencja z zagranicą.

Swobodę podróżowania obywateli, ich pobyty za granicą ograniczano środkami prewencyjnymi, ekonomicznymi, infiltracją tajnych służb.

Państwowa ateizacja, w tym sprawowana przez działające do końca PRL służby bezpieczeństwa, godziła w wolność sumienia i wyznania. Mord na księdzu Jerzym Popiełuszce, aresztowania innych kapłanów i wiernych są tego dobitnym przykładem.

Naruszanie tych i innych praw człowieka i obywatela było sprzeczne z wówczas obowiązującą konstytucją oraz podpisanymi przez władze PRL konwencjami i innymi aktami prawa międzynarodowego. Szczególne natężenie bezprawnych działań władz nastąpiło w okresie wprowadzonego w 1981 r. stanu wojennego.

Naruszaniu praw człowieka i obywatela Polacy i niezależne instytucje przeciwstawiali się czynnie, szczególnie w okresie pontyfikatu Jana Pawła II. Jego pielgrzymki i napomnienia osłaniały opozycję antykomunistyczną i obywateli PRL przed potęgowaniem dyskryminacji i prześladowań.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej wyraża wdzięczność wszystkim, którzy podobnie jak ludzie opozycji antykomunistycznej złożyli Ojczyźnie daninę życia, wolności i upokorzeń. Senat wyraża przekonanie, że ich krzywdy pozostaną w pamięci pokoleń Polaków jako ważny element drogi do wolności.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.