Data publikacji: 2006-09-04
Zwolnienia pracowników z przyczyn dotyczących pracodawcy
Ustawa z 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 112, poz. 980 ze zm.), zwana ustawą o zwolnieniach grupowych, w okresie swego obowiązywania podlegała wielokrotnym zmianom. Zmiany szczególnie istotne, mające obecnie duże znaczenie dla pracowników zagrożonych zwolnieniami z powodów ekonomicznych, organizacyjnych, technologicznych i innych leżących po stronie pracodawcy, wynikają z nowelizacji dokonanej ustawą z 26 lipca 2002 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy i niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 135, poz. 1146). Weszły one w życie z dniem 1 lipca 2003 r.
Zanim omówimy podstawowe unormowania tej ustawy, należy podkreślić, że przepisy ustawy o zwolnieniach grupowych mają zastosowanie jedynie wobec osób świadczących pracę na podstawie stosunku pracy. Nie dotyczą więc osób pracujących na podstawie umowy cywilnoprawnej, tj. umowy zlecenia, agencyjnej, o dzieło, kontraktu menedżerskiego itp.
Przepisy ustawy regulują trzy podstawowe przypadki:
• gdy pracodawca dokonuje zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn leżących po jego stronie, zwalniając grupę pracowników,
• gdy następują zwolnienia indywidualne z powodów dotyczących pracodawcy,
• gdy następuje ogłoszenie upadłości zakładu pracy lub jego likwidacja.
Do 30 czerwca 2003 r. zwolnienia grupowe spowodowane przyczynami leżącymi po stronie zakładu pracy (pracodawcy), niezależnie od jego wielkości i stanu zatrudnienia, zawsze podlegały regulacji ustawy o zwolnieniach grupowych. Natomiast od 1 lipca tego roku ustawa ma zastosowanie tylko do tych pracodawców, którzy zatrudniają co najmniej 20 pracowników. Oznacza to, że zwolnienia pracowników dokonywane przez zakłady pracy zatrudniające kilka lub kilkanaście osób, nawet jeśli są skutkiem problemów ekonomicznych pracodawcy (do likwidacji włącznie), nie mogą być już kwalifikowane jako zwolnienia, do których mają zastosowanie przepisy ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy.
