Wyrok SN z dnia 2 marca 2023 r., sygn. II CSKP 1088/22

W sytuacji publikacji w materiale prasowym informacji, która jest wewnętrznie sprzeczna i może być postrzegana jako nieścisła w odniesieniu do faktów dotyczących zamiarów podmiotu publicznego (tutaj: Ministerstwa Sprawiedliwości), podmiot ten ma prawo do sprostowania tej informacji, aby wyjaśnić swoje rzeczywiste intencje i stanowisko. Sąd oceniający roszczenie o sprostowanie skupia się na ocenie nieścisłości lub nieprawdziwości informacji oraz na zgodności sprostowania z wymogami formalnymi, mając na celu zapewnienie prawdy i przejrzystości w przekazie publicznym.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Beata Janiszewska (przewodniczący)

‎SSN Maciej Kowalski

‎SSN Marcin Łochowski (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa Skarbu Państwa - Ministra Sprawiedliwości
‎przeciwko Redaktorowi Naczelnemu portalu […]
‎o opublikowanie sprostowania,
‎po rozpoznaniu na rozprawie 2 marca 2023 r. w Izbie Cywilnej w Warszawie,
‎skarg kasacyjnych obu stron
‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie
‎z 17 grudnia 2020 r., sygn. akt V ACa 476/20,

1. oddala obie skargi kasacyjne;

2. znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 17 grudnia 2020 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie częściowo uwzględnił apelację Skarbu Państwa – Ministra Sprawiedliwości od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 24 lipca 2020 r. i nakazał redaktorowi naczelnemu portalu www.[...].pl w W. opublikowanie sprostowania o bliżej określonej treści, oddalił apelację powoda w pozostałej części oraz orzekł o kosztach postępowania w obu instancjach.

Sąd Apelacyjny oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

W dniu 15 czerwca 2019 r. o godz. 19:13, na portalu www.[...].pl, został opublikowany audiowizualny materiał prasowy. Materiał opatrzony był tytułem „Kłamstwo czy krytyka? Wskazali błędy i luki w Kodeksie karnym. Ministerstwo Sprawiedliwości pozywa naukowców”. Podtytuł informował, że „Ministerstwo Sprawiedliwości pozywa naukowców Uniwersytetu […], którzy wydali krytyczną, a zdaniem ministerstwa – kłamliwą opinię o nowym Kodeksie karnym. Wskazali na błędy i luki w projekcie, który, po poprawkach Senatu, został właśnie przyjęty przez Sejm”. Autorem materiału była R. K., jako źródło wskazano [...]. Czas trwania materiału prasowego wynosił łącznie 3 minuty 28 sekund. Zdanie wypowiedziane przez autorkę materiału o treści „doktor prawa M. M. Sąd doskonale zna, ale jeszcze nie siedział na ławie oskarżonych” padło w 21 sekundzie i wypowiedź ta trwała 6 sekund, do 27 sekundy audycji. Natomiast zdanie „prawników z Uniwersytetu […] chcą posadzić na niej urzędnicy – zapowiadają pozew” zostało sformułowane w 32 sekundzie i trwało do 38 sekundy materiału.

W trakcie publikacji materiału prasowego padły ponadto następujące sformułowania: „Ministerstwo Sprawiedliwości pozywa naukowców z Uniwersytetu […]” (00:04-00:08), „Ministerstwo Sprawiedliwości pozwie za kłamstwo profesorów i doktorantów […] uniwersytetu do sądu w obronie swojego dobrego imienia (00:39-00:45), „nie znam takiej sytuacji, w której ktoś byłby pozwany za swoją opinię” (01:40-01:44), „sama zapowiedź pozwu dziwi i niepokoi” (01:45- 01:48), „nie dostaną za to podziękowań tylko pozew” (02:07-02:10), „groźba pozwów” (02:37-02:38), „można narazić się na pozew (03:11-03:12), „czekają na pozew” (03:24-03:25). W toku audycji trzykrotnie opublikowany został wizerunek wiceministra w Ministerstwie Sprawiedliwości (czas nagrania: 00:04-00:20; 00:57-0:59; 1:22-1:26) oraz trzykrotnie wizerunek Ministra Sprawiedliwości (czas nagrania: 00:36-00:38; 2:00-2:02; 2:22-2:23).