Wyrok SN z dnia 25 listopada 2021 r., sygn. II USKP 89/21

Pozorność oświadczenia woli (art. 83 § 1 k.c.) może zatem zachodzić zarówno wtedy, gdy pod pozorowaną czynnością nie kryje się inna czynność prawna (pozorność zwykła), jak i wtedy, gdy pod oświadczeniem pozornym ukrywa się inna czynność prawna (pozorność kwalifikowana). Ważność czynności dysymulowanej (ukrytej pod pozorną czynnością prawną) ocenia się według właściwości tej czynności. W wypadku pozorności kwalifikowanej spełnienie świadczenia nie przesądza jeszcze o braku pozorności umowy.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Frańczak (przewodniczący, sprawozdawca) ‎

SSN Józef Iwulski ‎

SSN Halina Kiryło

w sprawie z wniosku K. W. i A. Ż. ‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Z. ‎o podleganie ubezpieczeniu społecznemu, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 25 listopada 2021 r., ‎skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) ‎z dnia 5 marca 2019 r., sygn. akt III AUa (…),

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w (…) do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w Z. wyrokiem z dnia 10 listopada 2017 r. oddalił odwołania A. Ż. (dalej jako odwołująca się) i K. W. (dalej jako płatnik składek lub zleceniodawca) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. z dnia 18 lipca 2016 r. stwierdzającej, że odwołująca się A. Ż. jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek K. W. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu od dnia 9 lipca 2015 r. oraz orzekł o kosztach procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, że odwołująca się, będąca wnuczką K. i J. W., w dniu 9 lipca 2015 r. zawarła umowę zlecenia z babcią K. W. na okres do dnia 31 grudnia 2015 r. za wynagrodzeniem w kwocie 3.000 zł miesięcznie. Na mocy tej umowy odwołująca się jako zleceniobiorca zobowiązała się do wykonania usług pielęgnacyjnych (opieka nad dwiema starszymi osobami). Za wykonaną usługę wystawiła rachunki z dnia 31 lipca, 31 sierpnia i 30 września 2015 r., w których kwitowała odbiór wynagrodzenia, a babcia potwierdzała wykonanie pracy. Od dnia 9 lipca 2015 r. odwołująca się została zgłoszona przez babcię jako płatnika składek do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia, a od dnia 4 października 2015 r. wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o wypłatę zasiłku macierzyńskiego. Odwołująca się ukończyła studia na kierunku filologia iberyjska oraz uzyskała licencjat na kierunku turystyka i rekreacja ze specjalizacją instruktor sportu na A. w W. W roku akademickim 2014/15 była studentką na kierunku Zarządzenie na Universidade (…), przez 5 lat przed zawarciem spornej umowy zlecenia mieszkała w Portugalii. Do Polski wróciła w lipcu 2015 r. i zamieszkała w W..