KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając decyzję Rady 2009/470/WE z dnia 25 maja 2009 r. w sprawie wydatków w dziedzinie weterynarii (¹), w szczególności jej art. 8,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (²), w szczególności jego art. 84,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Afrykański pomór świń jest wirusową chorobą zakaźną, zwykle śmiertelną, dotykającą świnie domowe i zdziczałe, powodującą poważne zakłócenia w handlu wewnątrzunijnym żywymi świniami i produktami pozyskanymi od lub ze świń oraz w wywozie tych zwierząt i produktów do państw trzecich.

(2) Występowanie afrykańskiego pomoru świń potwierdzono w Gruzji w 2007 r., a następnie choroba ta rozprzestrzeniła się do Federacji Rosyjskiej, gdzie odnotowano liczne jej ogniska u świń i dzików na całym obszarze europejskiej części Rosji. W czerwcu 2013 r. Białoruś doniosła o potwierdzeniu ogniska afrykańskiego pomoru świń u świń przydomowych w obwodzie grodzieńskim, około czterdzieści kilometrów od granicy z Litwą i w pobliżu granicy z Polską.

(3) W decyzji wykonawczej Komisji 2013/498/UE (³) przewidziano wkład finansowy Unii z tytułu nadzoru i innych środków nadzwyczajnych wprowadzonych w 2013 r. przeciwko afrykańskiemu pomorowi świń w Estonii, na Łotwie, Litwie i w Polsce, które to państwa członkowskie są bezpośrednio zagrożone wprowadzeniem afrykańskiego pomoru świń.

(4) W styczniu 2014 r. przypadki choroby odnotowano w populacji dzików na Ukrainie, a choroba ta rozprzestrzenia się nadal na Białorusi i w Federacji Rosyjskiej. W styczniu 2014 r. w populacji dzików na Litwie stwierdzono dwa przypadki afrykańskiego pomoru świń, a kilka dni później doniesiono o dwóch kolejnych przypadkach w populacji dzików w Polsce. W obu państwach członkowskich choroba wystąpiła na granicy z Białorusią. W związku z powyższym rozwój sytuacji związanej z afrykańskim pomorem świń w państwach graniczących z Unią Europejską stanowi stałe zagrożenie dla gospodarstw utrzymujących świnie na obszarze Unii, jako że wirus tej choroby może zostać wprowadzony do państw członkowskich graniczących z państwami trzecimi dotkniętymi tą chorobą za pośrednictwem dzików przechodzących na terytorium Unii z zakażonych obszarów lub za pośrednictwem pojazdów, którymi przewożono żywe zwierzęta, bądź też w wyniku niedozwolonego wprowadzenia do Unii produktów pozyskanych od lub ze świń.

(5) Ryzyko wprowadzenia afrykańskiego pomoru świń do Unii jest wyższe w przypadku Estonii, Łotwy, Litwy i Polski, co jest związane z występowaniem i rozwojem tej choroby na obszarach Białorusi, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy graniczących z tymi państwami. Wspomniane państwa członkowskie poinformowały Komisję i pozostałe państwa członkowskie o środkach, które zamierzają przyjąć w celu wzmocnienia ochrony swojego terytorium i terytorium pozostałych państw członkowskich.

(6) W ciągu 2013 r. Estonia, Łotwa, Litwa i Polska wprowadziły środki nadzoru w celu wczesnego wykrywania afrykańskiego pomoru świń zarówno u dzików, jak i u świń domowych. Aby skuteczniej przeciwdziałać afrykańskiemu pomorowi świń, na terytorium tych państw członkowskich należy przeprowadzić określone działania w zakresie nadzoru.

(7) Jednym z głównych środków ostrożności w celu zapobieżenia wprowadzeniu afrykańskiego pomoru świń na terytorium Unii jest czyszczenie i odkażanie pojazdów, które mogły zetknąć się z wirusem afrykańskiego pomoru świń. Dlatego też w decyzji wykonawczej Komisji 2013/426/UE (⁴) ustanowiono pewne środki mające na celu zapobieżenie wprowadzeniu afrykańskiego pomoru świń z Białorusi i Federacji Rosyjskiej do Unii, a także przewidziano odpowiednie czyszczenie i odkażanie pojazdów, którymi przewożono żywe zwierzęta, a które są wprowadzane na terytorium Unii z zakażonych obszarów.

(8) Niezależnie od przepisów rozporządzenia Komisji (WE) nr 206/2009 (⁵) ryzyko wprowadzenia afrykańskiego pomoru świń do Unii za pośrednictwem osobistych przesyłek zawierających produkty wieprzowe, przesyłanych pocztą lub przewożonych w bagażu podróżnych przybywających zwłaszcza z Białorusi, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy, nie jest nieistotne, w związku z czym konieczne są dodatkowe działania i kontrole w miejscach wprowadzenia.

(9) Ponadto o ryzyku wprowadzenia afrykańskiego pomoru świń i jego konsekwencjach powiadomić należy szerokie spektrum zainteresowanych stron, w tym lekarzy weterynarii, rolników zawodowych i niezawodowych, kierowców ciężarówek, agentów celnych, pasażerów i opinię publiczną, za pomocą ukierunkowanych kampanii uświadamiających mających na celu zwiększenie poziomu świadomości i gotowości w odniesieniu do tej choroby w ramach planów awaryjnych opracowanych zgodnie z dyrektywą Rady 2002/60/WE (⁶), mających na celu zapewnienie szybkiej reakcji na wypadek wprowadzenia afrykańskiego pomoru świń.

(10) W 2014 r. afrykański pomór świń wykryto u dzików na Litwie i w Polsce, które to państwa są bezpośrednio zagrożone obecnością afrykańskiego pomoru świń w graniczącej z nimi Białorusi. W celu zminimalizowania ryzyka rozprzestrzenienia choroby na swoje terytorium Litwa i Polska zamierzają obniżyć zagęszczenie podatnych organizmów żywicielskich w utrzymujących świnie gospodarstwach o niskim poziomie ochrony biologicznej na obszarze zakażonym, propagując ubój świń i zapobiegając odnowie populacji świń w gospodarstwach przez okres nie krótszy niż rok. W grudniu 2013 r. Estonia, Łotwa, Litwa i Polska przedstawiły swoje plany oraz szacunkowe koszty wprowadzenia w 2014 r. środków nadzwyczajnych na obszarach uznanych za w wyższym stopniu zagrożone wprowadzeniem afrykańskiego pomoru świń z Białorusi, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy. Komisja zbadała te plany pod kątem wkładu finansowego Unii i uznała, że są one zgodne z dyrektywą 2002/60/WE.

(11) Podejmowane przez Estonię, Łotwę, Litwę i Polskę działania w celu nadzoru choroby, czyszczenia i dezynfekcji pojazdów oraz organizacji kampanii uświadamiających są współfinansowane na poziomie 50 %.

(12) Działania podejmowane przez Litwę i Polskę w celu obniżenia zagęszczenia świń na zakażonych obszarach w pobliżu granicy z Białorusią powinny być współfinansowane na poziomie 30 %.

(13) Jako że przedstawione przez Estonię, Łotwę, Litwę i Polskę planowane środki nadzwyczajne w celu zapobieżenia wprowadzeniu afrykańskiego pomoru świń z Białorusi, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy, które mają być realizowane w 2014 r., stanowią wystarczająco szczegółowe ramy w rozumieniu przepisów art. 94 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 1268/2012 (⁷), niniejsza decyzja stanowi decyzję w sprawie finansowania w odniesieniu do wydatków przewidzianych w programie prac dotyczącym dotacji.

(14) Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

1. W ramach środków nadzwyczajnych wprowadzonych przez Estonię, Łotwę, Litwę i Polskę w 2014 r. w celu ochrony przed afrykańskim pomorem świń tym państwom członkowskim przysługuje szczególny wkład Unii z tytułu wydatków poniesionych na wprowadzenie działań określonych w ust. 2 i 3 i planowanych na okres od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2014 r.

2. Wkład finansowy Unii stanowi 50 % kosztów poniesionych i uiszczonych z tytułu wprowadzenia następujących działań:

a) pobieranie próbek od świń domowych;

b) pobieranie próbek od dzików;

c) testy ELISA;

d) badania PCR i sekwencjonowania;

e) zakup sprzętu i środków odkażających do czyszczenia i dezynfekcji;

f) zakup sprzętu wykorzystywanego specjalnie do unieszkodliwiania padliny;

g) zakup sprzętu do przeprowadzania laboratoryjnych badań wirusologicznych;

h) kampanie uświadamiające.

3. Wkład finansowy Unii stanowi 30 % kosztów poniesionych i uiszczonych przez Litwę i Polskę z tytułu rekompensat dla właścicieli świń z tytułu strat spowodowanych wczesnym ubojem na obszarach zakażonych.

Artykuł 2

1. Maksymalna kwota kosztów podlegających zwrotowi państwom członkowskim, o których mowa w art. 1 ust. 1, z tytułu działań, o których mowa w art. 1 ust. 2 lit. a), b), c) i d), nie przekracza średnio:

a) 0,5 EUR za świnię domową, od której pobrano próbkę;

b) 5 EUR za dzika, od którego pobrano próbkę;

c) 2 EUR za wykonanie testu ELISA;

d) 10 EUR za wykonanie badania PCR i sekwencjonowania.

2. Maksymalna kwota kosztów podlegających zwrotowi z tytułu działań, o których mowa w art. 1 ust. 2 lit. e), nie przekracza średnio:

a) 6 000 EUR dla Estonii;

b) 58 000 EUR dla Łotwy;

c) 950 000 EUR dla Litwy;

d) 102 100 EUR dla Polski.

3. Maksymalna kwota kosztów podlegających zwrotowi z tytułu działań, o których mowa w art. 1 ust. 2 lit. f), nie przekracza:

a) 100 000 EUR dla Litwy;

b) 150 000 EUR dla Polski.

4. Maksymalna kwota kosztów podlegających zwrotowi z tytułu działań, o których mowa w art. 1 ust. 2 lit. g), nie przekracza:

75 000 EUR dla Litwy.

5. Maksymalna kwota kosztów podlegających zwrotowi z tytułu działań, o których mowa w art. 1 ust. 2 lit. h), nie przekracza średnio:

a) 1 500 EUR dla Estonii;

b) 15 000 EUR dla Łotwy;

c) 75 000 EUR dla Litwy;

d) 11 250 EUR dla Polski.

6. Wkład finansowy Unii dla poszczególnych państw członkowskich, o których mowa w art. 1 ust. 3, nie przekracza:

a) 225 000 EUR w odniesieniu do Litwy;

b) 337 500 EUR w odniesieniu do Polski.

7. Wkład finansowy Unii dla poszczególnych państw członkowskich, o których mowa w art. 1 ust. 1, nie przekracza:

a) 27 000 EUR w odniesieniu do Estonii;

b) 190 000 EUR w odniesieniu do Łotwy;

c) 1 948 000 EUR w odniesieniu do Litwy;

d) 1 341 000 EUR w odniesieniu do Polski.

8. Wydatki kwalifikowalne do wkładu finansowego Unii z tytułu środków, o których mowa w ust. 1 lit c) i d), ograniczają się do kosztów poniesionych przez państwa członkowskie z tytułu:

a) zakupu zestawów do badań, odczynników i wszelkich materiałów zużywalnych możliwych do zidentyfikowania i używanych specjalnie do wykonywania badań laboratoryjnych;

b) personelu, niezależnie od jego statusu, konkretnie przydzielonego, całkowicie lub w części, do wykonywania badań na terenie laboratorium, przy czym koszty są ograniczone do faktycznych płac powiększonych o składki na ubezpieczenie społeczne i inne koszty ustawowe wchodzące w skład wynagrodzeń;

c) kosztów ogólnych wynoszących 7 % sumy kosztów, o których mowa w lit. a) i b).

Artykuł 3

1. Wkład finansowy Unii na rzecz programów, o których mowa w art. 1, jest przyznawany, pod warunkiem że zainteresowane państwa członkowskie:

a) realizują działania i środki opisane w swoim programie;

b) realizują środki zgodnie ze stosownymi przepisami prawa Unii, w tym z przepisami dotyczącymi konkurencji i udzielania zamówień publicznych;

c) przedłożą Komisji najpóźniej do dnia 30 kwietnia 2015 r. końcowe sprawozdanie techniczne dotyczące środków zgodnie z załącznikiem I oraz końcowe sprawozdanie techniczne zgodnie z załącznikiem II.

2. W przypadku gdy dane państwo członkowskie nie postępuje zgodnie z zasadami określonymi w ust. 1, Komisja może obniżyć wysokość wkładu finansowego Unii, w zależności od charakteru i powagi naruszenia oraz straty finansowej dla Unii.

Artykuł 4

Niniejsza decyzja skierowana jest do Republiki Estońskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej i Rzeczpospolitej Polskiej.

Sporządzono w Brukseli dnia 24 kwietnia 2014 r.

ZAŁĄCZNIK I

Końcowe sprawozdanie techniczne w sprawie środków nadzoru związanych z afrykańskim pomorem świń u dzików i świń domowych

Państwo członkowskie:

Data:

1. Techniczna ocena sytuacji:

1.1. Mapy epidemiologiczne:

1.2. Informacje o nadzorze:

2. Osiągnięcie celów i trudności techniczne:

3. Dodatkowe informacje epidemiologiczne: wywiady epidemiologiczne, znalezione padłe zwierzęta, dystrybucja wiekowa zwierząt z wynikiem dodatnim, wykryte uszkodzenia itp.:

ZAŁĄCZNIK II

Końcowe sprawozdanie finansowe w sprawie środków nadzwyczajnych związanych z afrykańskim pomorem świń

Państwo członkowskie:

Data:

1. Środki nadzoru związane z afrykańskim pomorem świń u dzików i świń domowych:

2. Czyszczenie i dezynfekcja:

2 a) SPPRZĘT

2 b) ŚRODEK ODKAŻAJĄCY

3. SPPRZĘT, O KTÓRYM MOWA W ART. 1 UST. 2 LIT. c) ORAZ f)

4. REKOMPENSATA ZA ŚWINIE

5. KAMPANIE INFORMACYJNE:

6. Poświadczam, że:

– powyższe koszty zostały rzeczywiście poniesione, rzetelnie zaksięgowane i są kwalifikowalne zgodnie z przepisami niniejszej decyzji,

– wszystkie dokumenty potwierdzające poniesienie kosztów są dostępne do celów kontroli,

– dla tych środków nie ubiegano się o inne wkłady Unii, a wszystkie przychody pochodzące z działań objętych środkami zgłoszono Komisji,

– środki zrealizowano zgodnie z odpowiednimi przepisami Unii,

– zastosowanie mają procedury kontroli, w szczególności dla celów weryfikacji dokładności zgłoszonych kwot, zapobiegania nieprawidłowościom, ich wykrywania i korygowania.

Data:

Imię, nazwisko i podpis kierownika operacyjnego: